Ο κύκλος της περιόδου ρυθμίζεται από την υπόφυση και από ανώτερα κέντρα του εγκεφάλου που με τη σειρά τους ρυθμίζουν τη έκλυση των ωοθηκικών ορμονών που ελέγχουν την πάχυνση και την απόπτωση του ενδομητρίου.
Κατά την 5η ημέρα του κύκλου της γυναίκας το ενδομήτριο κάτω από την επίδραση των οιστρογόνων που παράγονται από τα αναπτυσσόμενα ωοθηλάκια στην ωοθήκη, αρχίζει να υπερπλάσσεται (να παχαίνει) και να προετοιμάζεται για πιθανή εγκυμοσύνη.
Περίπου την 14η ημέρα του κύκλου μία από τις ωοθήκες θα απελευθερώσει ένα ωάριο και πραγματοποιείται έτσι η ωορρηξία. Το ωάριο που απελευθερώνεται από την ωοθήκη εισέρχεται στην σάλπιγγα και προχωρεί προς την κοιλότητα της μήτρας. Αν έχει προηγηθεί σεξουαλική επαφή, τότε το σπέρμα μπορεί να γονιμοποιήσει το ωάριο καθώς αυτό βρίσκεται στη σάλπιγγα και από τη γονιμοποίηση να προκύψει το έμβρυο. Στη συνέχεια, το έμβρυο θα προχωρήσει προς την κοιλότητα της μήτρας και θα εμφυτευτεί στο ενδομήτριο όπου θα αναπτυχθεί σε κύηση. Μετά την ωορρηξία τα κύτταρα της ωοθήκης παράγουν μία ορμόνη που ονομάζεται προγεστερόνη που μαζί με τα οιστρογόνα καθιστούν το ενδομήτριο ακόμα πιό κατάλληλο για να προχωρήσει πιθανή εγκυμοσύνη.
Την 28η ημέρα, εάν το ωάριο δεν γονιμοποιηθεί, οι ανώτερες στοιβάδες του ενδομητρίου μαζί με κάποια ποσότητα αίματος θα αποπέσει και θα αρχίσει να εκρέει από τον κόλπο της γυναίκας δίνοντας το αίμα της περιόδου. Κατόπιν τούτου η όλη διαδικασία ξεκινά πάλι από την αρχή.
Το ενδομήτριο και οι αλλαγές που υφίσταται κατά το μηνιαίο κύκλο της γυναίκας εξαρτάται άμεσα από τις ορμόνες που απελευθερώνονται από τις ωοθήκες σαν αποτέλεσμα της φυσιολογικής ωρίμανσης των ωοθηλακίων. Αν αυτή η λειτουργία διαταραχθεί, θα επηρεάσει σαν συνέπεια τον φυσιολογικό κύκλο της γυναίκας.